پارک ملی سرخه حصار؛ خلقت زیبای تهران

تاریخچه

پارک ملی سرخه حصار پس از گزینش شهر تهران به عنوان پایتخت قلمرو (۱۱۳۳ خورشیدی ) درون زمان قاجاریه با نام های قرق یا شکارگاه سلطنتی پایین تر نگاهداری قرار گرفت. پارک ملی سرخه حصار بوسیله همراه پارک ملی خجیر از باستانی ترین مناطق حفاظت شده در جهان هستند. این پارک یکی از صید های قدیمی ایران است که حدود دویست سال پیش به پارک تحول شده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با تصویب شورای انقلاب اداره آن بوسیله سازمان حفاظت محیط زیست محول و در سال ۱۳۵۹ به گفته وزیر لمحه هوشنگ ضیایی و هنگام مصوبه عده ۹۱ کتاب ۲۱/۶/۶۱ شورای برجسته حفاظت فضا زیست با حدود و ثغور مشخص بوسیله عنوان پارک ملی تعیین شد.

 این پارک که در شرق تهران محدوده منطقه ۱۳ قرار دارد و به دلیل مدت معین زیاد، امکانات متنوعی داخل خودش دارد و به یکی از مراکز تفریحی قوم های تهرانی تبدیل شده است.

اقلیم



آب وهوای این منطقه شقه بی آب و اختلاف درجه حرارت روز و شب داخل آن بالا است. متوسط حداکثر منصب دما سالانه آن ۹/۱۸ منصب سانتی گراد است. این منطقه از وجود رودخانه جاجرود بهره می سرما که پس از سد لتیان، درون حاشیه نویسی منطقه جریان پیدا می کند و درون شهرک پارچین از منطقه خارج می شود. پارک ملی سرخه بارو و خجیر دارای ایستمی یکسان هستند، با این تفاوت که نزدیکی پارک سرخه برج با بخانه برگشتن تهران، جاذبه های توریستی این منطقه را افزایش داده است. حیات مناظر بکر و غریزی و تنوع زیستی مناسب، همچنین واکنش بسیار بالای این منطقه درون کاهش آلودگی هوای ولایت تهران اهمیت این پارک ملی را دو چندان کرده است.

منابع آب مجموعه از دو رود بنیادی جاجرود و دماوند و تعداد یدکی چشمه های دائمی و فصلی مطمئن می شود. این منطقه از چاه، چشمه و قنات های متعددی روزی می برد که آبدهی خوبی نیز دارند و بوسیله همین دلیل محدودیت های آبی ندارد. از چشمه های مهم این منطقه می توان به چشمه چاتال، بیدک، انجیرک، رزک، کبد گوش، دره معتبر و چشمه سوخته رمز کرد. کم باران ترین ملک پاری ملی سرخه حصار درون دوروبر قصر فیروزه و پرباران ترین آن ارتفاعات مجاور دره بیدکو سه پایه است .

بارندگی در پارک ملی سرخه برج بیشتر ناشی از جریان های غربی و مدیترانه ای است که نزدیک به ۸ ماه از سال، از اوایل پاییز تا شقه های بهار، به تناوب منطقه را کوچکتر واکنش صبر می دهد. حداقل میانگین بارندگی سالانه در پارک ملی سرخه برج ۲۷۵ میلی متر و حداکثر میانگین بارندگی سالانه آن ۴۵۰ میلی متر است .

بلندترین نقطه مجموعه سرخه حصار، قله  اراکوه ۲۶۴۹ متر و پست ترین نقطه آن دشت عقل تراشان به ارتفاع ۱۱۰۰ متر از سطح غرق کردن است و کوهستان های اساسی پارک ملی سرخه حصار عبارتند از کوه سه پایه، کوه بیدک، سریر تالق، کل خانی، جگر گوش، سیاه غار، همروک .

پارک سرخه حصار به علت مباشرت به ملک گرمسیری ورامین از یک روشنایی و متأثر از ارتفاعات البرز مرکزی از لفظ دیگر و بوسیله دلیل داشتن پستی و بلندی های م از نظر پوشش گیاهی دارای سیمای متفاوتی است. ویژگی های پارک



پارک ملی سرخه حصار چندی از ایستم های طبیعی نادر و ارزشمند، استپی، بیشه ای، کوهستانی و دشتی کشور را در خود جای داده و در عینِ حال الگویی کامل عیار از شرایط اقلیمی بوم شناختی منطقه تهران است. حیات وحش پارک ملی سرخه حصار از جنبه های زیبایی شناختی، جغد شناختی، اجتماعی، اقتصادی،آموزشی و تفریحی از چنان ارج والایی برخوردار است که اطلاق کلمه کم نظیر را درون مورد آن توجیه می یواش.با توجه به توپوگرافی زمین درون این پارک، واحدهای گیاهی متعددی در آن به حیات آمده است. رویشگاه های بسیار غنی پارک متشکل از جوامع گیاهی متعددی بوده و تاکنون حدود ۳۲ واحد گیاهی و ۵۲ خانواده مختلف داخل این پارک شناسایی شده است. گوناگون درختان، درختچه ها، گرامینه ها، علف ها و گلسنگ های مربوط به اقلیم منطقه در پارک ملی سرخه حصار وجود دارد. در پارک سرخه بارو بعضی از نحو ها واجد ارزش فراوانی از شمارش اکولوژیکی، حفاظتی، دارویی و صنعتی هستند. تعدادی از این وضع ها درون ردیف گیاهان نادر و داخل حال ضعف ثبت شده اند. بود وحشپوشش گیاهی

به دلیل زمان کوتاه و نفاق داخل بلندی تو سرنوشت های مختلف پارک می توان روش های متفاوتی از گیاهان را داخل این پارک مشاهده کرد. اما تیپ اشتراکی منطقه شامل درمنه است و در ارتفاعات کوهستان های پارک ملی سرخه حصار پوششی از درختان بنه، ارس و انواع بادام کوهی دیده می شود.پوشش گیاهی منطقه گرمسیری محتوی گز، تاغ، گون، خارشتر و اسپند؛پوشش گیاهی استپی کوهپایه شامل درمنه و نحو های بالشتکی مانند کلاه حسن، گون، چوبک و گیاهان دارویی شبیه آویشن، قدومه، بومادران، کاکوتی و پونه کوهی؛درختان و درختچه شامل زاالک، گوجه وحشی، سرو کوهی.

تو پارک ملی سرخه حصار ۳۲ جامعه گیاهی به رخ طبیعی، نیمه غریزی و دست کاشت حیات دارند. م از ۲۶۰ گونه گیاهی داخل سه حالت گراس، فورب و چوبی در پارک ملی سرخه حصار معارفه شده اند. گونه های گیاهی نادر درون حال انقراض در پارک های ملی خجیر و سرخه برج عبارت اند از:گون (کتیرا)، نخود وحشی، فستوک، نهر دو سر، عدس وحشی، نخود، تراب کتانی، یونجه و ماش.

از طرز های دارویی، صنعتی و خوراکی مشخص پارک ملی سرخه برج می توان به موارد ذیل اشاره کرد:بابونه، بومادران، خاکشیر، بارهنگ، سنبل الطیب، سیرک، شیرین بیان، آویشن، کاکوتی، والک، سیر، آب تره، سماق، زرشک.گونه های حیوانی



منابع آب کافی، پناهگاه زیاد، و پوشش گیاهی شایان با احتیاج راه ها، مجموعا زیستگاه مناسبی در دو پارک ملی خجیر و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود فراهم کرده است و حیواناتی همچون کل، بز، قوچ، میش البرز مرکزی، آهو، گراز، پلنگ، کفتار، روباه قرمز، شغال، گربه وحشی، گورکن، تشی و خرگوش در آن زیست می کنند.

طرز شاخص منطقه بزمجه بیابانی گلچین شده است و البته در منطقه گونه های با جلال دیگری بسان لاک پشت مهمیزدار غربی وجود دارد که علاوه پهلو اینکه حمایت شده است، درون اشکوب بندی IUCN همچنین تحت عنوان آسیب پذیر استراحت دارد. سایر گونه های با اهمیت دیگر از قبیل افعی البرزی ، افعی شاخدار، بزمجه دشتی در منطقه وجود دارند که درون سواد IUCN بوسیله عنوان وضع های در معرض خطر انقراض هستند.

پارک های سرخه برج و منطقه نگاهداری شده جاجرود به علت دارا وجود داشتن زیستگاه های متنوع اعم از رودخانه ، کوهستان ، استپ ، دارستان ، کشتزار، باغات وهمچنین فراغت قبض در حروف مهاجرت تعداد زیادی از سیاق های مهاجر از موقعیت بسیارخوبی جهت عمر پرندگان برخوردار است و به همین دلیل گونه های متنوعی از پرندگان در زیستگاه های متنوع آن مشاهده می شود.مقالات مرتبط:آشنایی با پارک ملی سیاه کوه، رمزآلودترین زیستگاه ایرانمنطقه نگاهداری شده مراکان خوی ؛ بهشت قوچ و میش ارمنی

درمجموع پرندگان پارک های ملی خجیر و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود ۱۱۵ متد بوده که ۲۲/۶ درصد پرندگان ایران را تشکیل می دهد .

پرندگان موجود درون سرخه بارو نیز محتوی حواصیل خاکستری، حواصیل شب، بوتیمار، اگرت بزرگ، سرسبز، اردک ارده ای، خوتکا، اردک نوک پهن، فیلوش، عقاب ماهیگیر، کورکور، قرقی، طرلان، عقاب طلایی، عقاب شاهی، سارگپه، کرکس، دال سیاه، دلیجه، بالابان، بحری، شاهین، آبچلیک و آبیا است .

خزندگان و دوزیستان اژدر کرمی، کور مار دوسر، مارآتشی، مارپلنگی، ماردستی، اژدر آبی، مارشتری، شترمار،یله مار، تیرمار،سوسن مار، افعی شاخدار ایرانی، افعی کوفی، قورباغه معمولی، قورباغه سبز در این پارک زیست می کنند .

گونه های حفاظت شده و در خطر انقراض این پارک محتوی پلنگ، آهو، پازن، قوچ وحشی است .

پلنگ تو سال ۱۳۵۶ به تعداد ۳۲ قلاده در منطقه وجود داشته که در سرشماری سال ۱۳۸۰   به ۲ قلاده رسیده وجود. در سال ۱۳۵۶ قوچ و میش تعداد ۱۸۰۰۰ لحاظ شده و درون سال ۱۳۸۰ تعداد آن بوسیله ۲۷۶۵ رسیده بود. بز و پازن که در ۱۳۵۶ تعداد ۳۰۰۰   بوده در سال ۱۳۸۰ بوسیله ۳۲۷ رسا است. درون سال ۱۳۵۶ تعداد آهوان ۴۵۰ راس بوده داخل سال ۱۳۸۰ به ۳۵ راس رسیده بود . عوامل تهدیدکننده منطقه

مشکلات مهم این منطقه ساخت وسازهای غیرمجاز اعضای تعاونی ساختمانی جهاد کشاورزی موسوم به شهرک زیتون، تعت و تصرفات پادگان ها و احداث میادین تیراندازی و برگزاری مانورهای غیرمجاز داخل منطقه، تخریب حاصل از اجرای پروژه خط لوله انتقال مواد نفتی و احداث سیاق های دسترسی متعدد، احداث اتوبان شهید شوشتری (محور کمکی بسیج)، حفر چاه های غیرمجاز در منطقه، شکار غیرمجاز، ادخال غیرمجاز افراد به داخل پارک ملی و پیاده روی در منطقه به برهان لیس وجود مرز معین در انتهای بیشه سرخه حصار و تابلوهای هشداردهنده، خلق کردن آتش سوزی عرصه های طبیعی و بکر، ورود تله و کوچ عشایر در منفصل کوچ، خالی کردن زباله درون دوره منطقه است.موضع جغرافیایی

پارک ملی سرخه برج قسمتی از منطقه نگاهداری شده جاجرود در منتهی الیه شرق تهران است. متد های ارتباطی این کشور عبارت اند از جاده خجیر که از دو راهی زرشکی منشعب می شود و تا خجیر ۱۴ کیلومتر است. رویه دیگر جاده دژ فیروزه است.